دپارتمان حقوق مالکیت فکری

امروزه مالکیت فکری به صورت گسترده‌ای در حوزه‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. منافع حاصل از کاربردهای سیستم مالکیت فکری، به قدری واضح و آشکار است که نمی‌توان جهانی عاری از این مفهوم را متصور شد. پیشرفت هنر و علوم فنّاوری‌های نوین و به وجود آمدن استارت آپ ها و… زمینه را برای نمایانگر شدن بیشتر حقوق مالکیت فکری فراهم کرده است.

به طور سنتی حقوق مالکیت فکری به دو شاخه‌ی اصلی حقوق مالکیت صنعتی و حقوق مالکیت ادبی و هنری تقسیم می‌شود. جدیدترین قانون در خصوص حقوق مالکیت صنعتی، قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری است که در سال 1386 به تصویب رسیده و آیین‌نامه اجرایی آن نیز یک سال بعد به تصویب رسیده است. همچنین ایران در سال1337 به کنوانسیون پاریس برای حمایت مالکیت صنعتی و در سال 1377 به آخرین اصلاحات آن و در سال 1380 به سازمان جهانی مالکیت معنوی، در سال 1382 به موافقت‌نامه پاریس و پروتکل مادرید و همچنین موافقت‌نامه لیسبون ملحق شده است.

در زمینه‌ی حقوق مالیکت ادبی و هنری اگرچه ایران در سطح ملی از مجموعه قوانین و مقررات نسبتاً معقولی از قبیل: قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان مصوب 1348 و آیین‌نامه اجرایی آن، قانون ترجمه و تکثیر کتب و نشریات و آثار صوتی مصوب 1352 و قانون حمایت از نرم‌افزارهای رایانه‌ای و آیین نامه اجرایی آن و همچنین قانون تجارت الکترونیک مصوب 1382برخوردار است، اما بلحاظ عدم الحق به کنوانسیون برن در خصوص حمایت آثار ادبی و هنری و کنوانسیون رم راجع به حمایت‌های حقوق اجراکنندگان، حقوق تولیدکنندگان صفحات صوتی و حقوق سازمان‌های پخش، حمایت جدی از حقوق مالکیت ادبی و هنری وجود ندارد، و این موضوع خود منجر به آن شده است که نظام کپی رایت ایران با نظام جهانی فاصله زیادی داشته باشد.